Nguồn gốc của Trà ?
Hầu như tất cả những ai sinh ra tại Việt Nam chúng ta đều và đã uống trà Việt. Nhưng theo kinh nghiệm của tôi thì rất nhều người thường có các hiểu lầm rất căn bản về trà. Ở đây tôi sẽ giải đáp cho bạn rất ngắn những tri thức cốt lõi nhất về trà.
Trà là gì?
Trà là thức uống phổ biến dành cho mọi lứa tuổi và nó là một thứ uống phổ biến trên mọi quốc qia và vùng lãnh thổ. Tất cả các loại trà trên toàn cầu đều được làm từ một loại cây, gọi là cây trà (Cemellia Senensis), mọc trên các cao nguyên vùng nhiệt đới. Mặc dù là loài thân gỗ nhưng lúc canh tác người ta thường trồng trà thành luống và liên tiếp đốn cắt để cây chỉ thấp ngang bụng, dễ thu hoạch búp và cho năng suất cao.
Trà vằng, trà vối, trà atiso, trà cung đình Huế… không hề là trà vì không làm từ cây trà.
Làm trà như thế nào?
Trà được làm từ những búp non của cây trà, trải qua 5 bước chế biến để đáp ứng thành phẩm là trà khô.
- Hái : Trà được những người nông dân hái và thu hoạch những búp trà non xanh, loại ngon nhất là các búp trà có 1 búp và 1 lá trà phía dưới. Hay người ta còn gọi là loại 1 tôm 1 tép…
- Làm héo: làm búp trà mềm đi. kỹ thuật làm trà đã có từ hàng nghìn năm nên các phương pháp chế biến cũng đa rạng và phong phú tuỳ thuộc vào từng loại trà, tuỳ thuộc vào từng văn hoá các vùng miền mà cách làm hèo được làm theo từng phương pháp khách nhau để phù hợp với từng giống chè.
- Vò: Làm dập búp trà, phá đổ vỡ những tế bào để giải phóng những hợp chất trong lá trà, bằng cách vê trên tay, cán, vò hay ép. Quá trình này tạo cho trà thành phẩm có rất nhiều hình thù khác nhau (dẹt, sợi móc câu, tròn viên…)
- Oxy hoá: Đây là công đoạn tự nhiên khi búp trà được hái, các enzym sẽ ảnh hưởng với oxy, nó diễn ra trong công đoạn làm héo, vò và ủ ngắn. Việc kiểm soát độ oxy hoá sẽ tạo ra các loại trà khác nhau, công đoạn này tạo ra những hương vị phong phú của trà thành phẩm.
- Sấy: Triệt tiêu nước, ngưng hoàn toàn công đoạn oxy hoá và định hình sợi trà thành phẩm.
Các loại trà khác nhau
- Trà xanh: không oxy hoá
- Trà Ô Long: oxy hoá một phần
- Trà đen: oxy hoá hoàn toàn
Ngoài ra cũng có 1 số loại trà được xếp riêng vì được chế biến theo 1 số cách đặc biệt như: Trà trắng (chỉ phơi khô dưới ánh nắng), Trà Phổ Nhĩ (lưu ủ cho trà lên men trong nhiều năm).
Sự khách nhau về giống trà, nơi trồng, mùa hái, bí quyết thực hiện 5 bước chế biến sẽ tạo ra hàng ngàn loại trà cụ thể khác nhau với những mùi vị hết sức phong phú.
Tham khảo bài viết về những loại trà
Trong trà có gì?
- Tinh dầu: Tinh dầu là một loại chất đặc biệt trong lá trà, tạo ra mùi vị và hương thơm, tuỳ vào từng loại trà mà các mùi vị và hương thơm cũng khác nhau..
- Polyphenols: tạo ra vị chát trong miệng, đây cũng là thành phần mang nhiều ích lợi sức khoẻ chính trong trà.
- Caffein: giống như trong cà phê, ca cao, caffein cung ứng năng lượng, giúp thức giấc táo, và gây nghiện.
Trà trên thế giới
- Trung Quốc: phổ biến với Hồng trà và Phổ Nhĩ
- Nhật Bản: trà bột và trà xanh Nhật
- Đài Loan: trà Ô Long Cao Sơn
- Ấn Độ: trà Chai
- Châu Âu và bắc Mỹ: trà đen
- Việt Nam: trà xanh